اولین کتاب‏هاى طبی غربى ترجمه شده به زبان فارسى 

 بى ‏توجهى به طب سنتى، که بعد از دوره صفویه و همزمان با نفوذ پزشکان خارجى در دربار و تغییر در اوضاع اجتماعى و فرهنگى کشور به تدریج شروع گردید و سپس به اوج خود رسید، و  کلى دانش پزشکى اسلامى- ایرانى را از صحنه خارج نمود، سبب گردید که از قرن 13 هجرى قمرى کتاب‏هایى از زبان‏هاى اروپایى در زمینه‏ پزشکى به فارسى ترجمه شود و روز به روز به تعداد آنها افزوده گردد.

در اینجا فهرستى از این نوع کتاب‏ها معرفى مى‏شود که عموما مربوط به قرن 13 و اوائل قرن 14 هجرى قمرى مى‏باشد:

  1امراضالعصبانیة» (ردیف 48)، ترجمه از فرانسوى، قرن 13.

2ترجمهعلم الامراض» (ردیف 112)، ترجمه از فرانسوى، قرن 13.

3جواهرالتشریح» (ردیف 156)، ترجمه از فرانسوى، قرن 13.

4تعلیم‏نامه» (ردیف 129)، ترجمه از انگلیسى، قرن 13.

5کحالى» (ردیف 561)، از دکتر پولاک اطریشى و ترجمه به فارسى، قرن 13.

6ضیاءالعیون» (ردیف 361)، برگرفته از کتاب‏هاى اروپائى، قرن 13.

7مفتاحالامان» (ردیف 720)، از دندان‏پزشک خارجى ناصر الدین شاه و ترجمه به فارسى، قرن 13.

8قواعدالامراض» یا «کلیاتطب فرنگى» (ردیف 500)، از شلمیر فلمینکى و ترجمه به فارسى، قرن 13.

9منتخبالشفائیة» (ردیف 760)، از شلمیر فلمینکى و ترجمه به فارسى، قرن 13.

10معالجهبا آب» (ردیف 697)، ترجمه از زبان‏هاى اروپائى، قرن 14.

11معرفةالسل» (ردیف 705)، ترجمه از زبان‏هاى اروپائى، قرن 14.

12ضیاءالناظرین» (ردیف 362)، ترجمه از زبان‏هاى اروپائى، قرن 14.

13التشریح» (ردیف 120)، ترجمه از زبان‏هاى اروپائى، قرن 14

منبع: منتصب مجابى، حسن، بررسى متون طب شیعه در تاریخ پزشکى، 1جلد، دانشگاه رازی - کرمانشاه، چاپ: اول، 1385 ه.ش.